LỢI ÍCH CỦA VIỆC SỬ DỤNG ĐỆM LÓT TRONG CHĂN NUÔI HEO

13/03/2023
Theo đánh giá của ngành chuyên môn, sử dụng đệm lót sinh học để xử lý chất thải trong chăn nuôi, có tác dụng giảm được mùi hôi, hạn chế các bệnh truyền nhiễm cho vật nuôi, giảm thiểu ô nhiễm và suy thoái môi trường nông thôn. Ngoài ra, sử dụng phương pháp này trong chăn nuôi còn giúp vật nuôi phát triển tốt, xuất chuồng sớm, hạn chế dịch bệnh nguy hiểm trong quá trình chăn nuôi, góp phần mang lại lợi nhuận và hiệu quả cao. Do đó, nội dung bài viết sẽ giới thiệu về những lợi ích của việc sử dụng đệm lót sinh học trong chăn nuôi heo, giúp các hộ chăn nuôi áp dụng với mô hình thực tế của gia đình.
Đệm lót sinh học: là hỗn hợp gồm chất độn chuồng (mùn cưa, mụn dừa, trấu…) và vi sinh vật được dùng lót trên nền chuồng trong chăn nuôi. Hoạt động của vi sinh vật giúp phân giải nước tiểu, phân làm giảm mùi hôi trong chuồng nuôi, tiết kiệm nước và công dọn chuồng.
Mô hình nuôi heo trên nền đệm lót sinh học
Chăn nuôi trên nền đệm lót sinh học có các lợi ích
– Giảm ô nhiễm môi trường: phân giải phân và nước tiểu do đó mùi hôi và khí độc trong chuồng hầu như không còn, góp phần xử lý chuồng trại, cải thiện môi trường sống xung quanh.
– Giảm chi phí thức ăn và giảm công lao động cho việc dọn dẹp chuồng trại.
– Giảm chi phí nước cho việc vệ sinh chuồng trại và tắm cho đàn heo.
– Giảm chi phí thú y do chất lượng vệ sinh được cải thiện.
– Đệm lót sau khi sử dụng có thể làm phân bón cho cây trồng.
– Tăng sức đề kháng cho đàn heo do có các vi sinh vật có lợi từ đệm lót sinh học, giúp cho đàn heo tránh bị tiêu chảy.
– Cách làm đệm lót sinh học đơn giản, chi phí thấp và dễ thực hiện.
Kỹ thuật làm đệm lót sinh học (cho chuồng có diện tích 20m2 với độ dày đệm lót 60cm)
Thứ nhất, về nguyên liệu làm đệm lót
Gồm: mùn cưa (mụn dừa…) 01 tấn; vỏ trấu 01 tấn; bột bắp 15 kg; Men vi sinh chứa các tế bào sống của các chủng vi khuẩn, nấm men, nấm sợi, enzyme thủy phân các chất hữu cơ: 02 kg.
Thứ hai, cách tạo dịch men và hỗn hợp bột
Tạo dịch men: trước khi làm đệm lót 24 giờ ta tiến hành làm dịch men. Trộn đều 01 kg men vi sinh với 10 kg bột bắp, thêm nước cho đủ 200 lít, để 01 đến 2 giờ sau đó dùng nắp đậy kín lại để tạo men.
Tạo hỗn hợp bột: trước khi làm đệm lót 05 giờ, lấy 01 kg men vi sinh trộn với 05 kg bột bắp còn lại, sau đó cho 02 lít dịch men tạo ở trên vào, trộn cho ẩm đều, cất vào chổ ấm để dùng sau.
Thứ ba, cách làm đệm lót
Bước 1: đổ 30cm lớp trấu lên nền chuồng, phun đều nước sạch bằng vòi sen, ẩm độ đạt 40% (nắm tay bóp chặt trấu thấy ướt tay nhưng không có nước rĩ ra kẽ tay); làm phẳng, tưới đều 100 lít dịch men (đã làm ở trên) lên lớp trấu.
Bước 2: đổ tiếp 30cm lớp mùn cưa (hoặc mụn dừa,..) lên trên lớp trấu, phun nước sạch, độ ẩm 20% là được (mùn cưa hoặc mụn dừa thấm nước trở nên sẫm màu, nắm chặt có cảm giác ướt tay). Làm phẳng bề mặt sau đó rải nốt 05 kg hỗn hợp bột (làm trước đó 05 giờ) lên bề mặt lớp mùn cưa, dùng tay trộn cho đều.
Bước 3: tưới đều 98 lít dịch men còn lại lên lớp mùn cưa (mụn dừa,…)
Bước 4: đậy kín toàn bộ bề mặt bằng bạt; quá trình lên men sẽ được thực hiện.
Thứ tư, sự lên men
Thời gian 01 – 02 ngày đầu lên men mạnh, nhiệt độ trong lớp đệm tăng cao.
Sau 02 – 05 ngày: nhiệt độ hạ dần; giữa lớp đệm khoảng 40oC, có mùi thơm rượu nhẹ đặc trưng là có thể dùng được.
Sau khi lên men kết thúc: quá trình lên men kết thúc sau 07 – 08 ngày, tiến hành bỏ bạt phủ, xới tơi bề mặt lớp đệm, để thông khí trong vài giờ là có thể thả heo được.
* Những điểm lưu ý sử dụng và bảo dưỡng đệm lót
Thứ nhất, đảm bảo độ ẩm
Luôn giữ tầng trên cùng độ ẩm 20%, không để đệm lót bị ướt, nếu ướt cần bổ sung chất đệm lót khô. Ngược lại khi thấy đệm lót quá khô cần phun ẩm bằng vòi phun sương.
Thứ hai, đảm bảo sự tơi xốp
Xới tơi đệm lót sâu 15cm hàng ngày, tránh để heo đi phân tập trung một chổ, trường hợp đệm lót bị lún 30 – 40cm, cần bổ sung thêm chất độn.
Thứ ba, chống nóng
– Dùng quạt hoặc lắp đặt hệ thống phun sương;
– Xới đảo 15 – 20cm bề mặt đệm lót chuồng mỗi ngày trước buổi trưa.
Thứ tư, cách làm mới đệm lót sau mỗi lứa nuôi
Sau mỗi đợt nuôi, thay 1/3 lớp đệm ở trên bằng lớp đệm mới nhưng số lượng ít hơn. Khoảng 02 – 03 ngày sau có thể thả lứa heo nuôi kế tiếp được.
Quản lí và bảo dưỡng đệm lót tốt có thể sử dụng được 02 – 03 năm. Đệm lót sau khi sử dụng có giá trị dinh dưỡng cao và dễ hấp thu đối với cây trồng. Nên được các nhà làm vườn mua để dùng làm phân bón.
BSTY.Vũ Minh Nam
(Nguồn tài liệu tổng hợp)